ALİ EMÎRÎ
1857 senesinde Diyarbakır’da dünyaya geldi. Seyyid Mehmed Şerif Efendi’nin oğludur. Tahsiline Diyarbakır Sülûkiye medresesinde başladı. Daha sonra amcası Fethullah Efendi’den Farsça öğrendi. Akabinde Mardin’deki medreselerde tahsile devam edip Arapça ve Farsçasını ilerletti. 1878 Diyarbakır’a gelen Abidin Paşa’nın yanında müsevvid olarak vazife yaptı. Abidin Paşa’nın maiyetinde Harput, Sivas ve Selanik’te bulundu.
Elazığ, Yanya, Halep ve Yemen gibi birçok şehirde âşâr müdürlüğü, defterdarlık müfettişlik gibi vazifeler ifa ettikten sonra 1908 yılında kendi arzusuyla emekli olmuştur.
Emeklilikten sonra Millî Tetebbûlar Encümeni, Tasnîf-i Vesâik-i Târihiyye Encümeni reisliği ile Târîh-i Osmânî Encümeni azalığı gibi vazifeler ifa eden Ali Emîrî Efendi kendi emeğinin mahsulü olmak üzere, topladığı 16.000 ciltlik eserden meydana getirdiği Millet Kütüphanesi müdürü iken 1924 yılında vefat etti.
Kabri Fatih Camii haziresindedir.
Başlıca Eserleri: 1. Cevâhirü’l-Mülûk 2. Tezkire-i Şuarâ-yı Âmid 3. Mardin Mülûk-i Artukıyye Târihi ve Kitâbeleri ve Sâir Vesâik-i Mühimme 4. Osmanlı Vilâyât-ı Şarkıyyesi 5. Mir’âtü’l-Fevâid
Mir’âtü’l-Fevâid: Diyarbakır Ulema ve Eşrâfı, Başkanlığımızca 2014 yılında yayımlanmıştır.