AZMÎ PÎR MEHMED
İstanbul’da doğmuştur. Doğum tarihi hakkında bir bilgi olmamakla birlikte Azmî’nin 1550’li yıllarda müderris olduğundan hareketle, onun 1520’li veya 1530’lu yıllarda doğduğu tahmin edilmektedir. Defterdâr Pîr Ahmed Çelebi’nin (ö.950/1543) oğludur. Azmî Pîr Mehmed, fıtrî bir kabiliyete ve üstün vasıflara sahip, ilim ve fazilet sahibi biridir. Pîr Ahmed Bey, oğlu Mehmed’deki fıtrî kabiliyeti ve üstün vasıfları müşahede ettikten sonra başta kendisi oğlunun eğitimine yardımcı olmuş ve dönemin tanınmış âlimlerinden ders aldırmıştır. Azmî, devrin meşhur hocalarından Kınalızâde Ali Çelebi’nin derslerine devam etmiş ve onun has öğrencilerinden olmuştur. Kınalızâde’den mülazım olan Pîr Mehmed, medreselerde hocalığa başlamıştır. Farklı medreselerdeki görevlerinin ardından Şehzâde Mehmed’e muallimlik yapmıştır. İki yıl kadar sürdürdüğü bu vazifede Şehzâde Mehmed’in gösterişli sünnet düğününden sonra yakalandığı veba hastalığından dolayı 990 senesi Receb yahut Şaban ayında (Temmuz veya Ağustos / 1582) vefat eder. Azmî, Eyüp civarındaki kabristanda medfundur. Azmî Pîr Mehmed Bey sadece ilmiye sınıfına mensubiyeti ile değil, şâirliği ve nâsirliği ile de tanınmıştır. 16. asrın önemli münşîleri arasında sayılmıştır. Türkçenin dışında Arapça, Farsça ve Çağataycaya o dillerde şiir yazacak kadar vâkıf olan yazar, medresede ders vermenin dışında nazım ve nesirle meşgul olmuş, âlimler ve şâirlerle arkadaşlık etmiştir.
Başlıca Eserleri: 1. Dîvân 2. Enîsü’l-Ârifîn 3. Mihr ü Müşterî
Enîsü’l-Ârifîn: Ahlâk-ı Muhsinî Tercümesi, 2019 yılında Başkanlığımız tarafından yayımlanmıştır.