HÜSEYİN VÂİZ-İ KÂŞİFÎ
İran’ın Horasan bölgesinde Sebzevâr’da 830 (1427) yılı civarında doğdu. Çocukluk ve gençlik yıllarını Sebzevâr ve yöresinde geçiren Hüseyin Vâiz’in iyi bir öğrenim gördüğü, Herat’a gittiğinde ilmi ve vaazları ile kendisini kısa sürede kabul ettirmesinden anlaşılmaktadır. Hüseyin Vâiz, geniş bilgisi ve etkili vaazlarıyla şöhreti etrafa yayılınca ülkesinden ayrılıp Nîşâbur’a gitti, oradan Meşhed’e geçti. Sa‘deddîn-i Kâşgarî’nin müridi ünlü sûfî ve şair Abdurrahman-ı Câmî ile tanıştı ve onun vasıtasıyla Nakşibendî tarikatına intisap etti. Herat’ta verdiği vaazlarla kısa zamanda meşhur olan Hüseyin Vâiz, bir süre sonra Hüseyin Baykara ve Ali Şîr Nevâî’nin himayesine girdi. Onların teşvikiyle çeşitli kitaplar telif etti. Câmî’nin ölümünden (898/1492) sonra Herat’tan ayrılan Kâşifî 910 (1504-1505) yılında Sebzevâr’da vefat etti.
Başlıca Eserleri: 1. Cevâhirü’t-Tefsîr li-Tuhfeti’l-Emîr 2. Mevâhib-i ‘Aliyye 3. Ravzatü’ş-Şühedâ’ 4. Ahlâk-ı Muhsinî 5. Fütüvvetnâme-i Sultânî
Ahlâk-ı Muhsinî: Kâşifî’nin Ahlâk Kitabı, 2019 yılında Başkanlığımız tarafından yayımlanmıştır.
(Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi’nden özetlenerek alınmıştır.)