SEYYİD ŞERÎF CÜRCÂNÎ
24 Şâban 740/24 Şubat 1340 tarihinde, Hazar Denizinin güneyindeki Cürcân’da dünyaya gelen Seyyid Şerîf Cürcânî, 6 Rebîülâhir 816/6 Temmuz 1413’te Şiraz’da vefat etmiştir. Cürcânî faaliyet gösterdiği dönemden itibaren, İslam coğrafyasında fazlasıyla etkili isimlerden biri olmuştur. Bunda, çok yönlü ve velut bir yazar oluşunun yanı sıra, yine meşhur ve çok yönlü âlim Teftâzânî’yle gerçekleştirdiği ilmi tartışmaların da etkisi olmuştur. Arapça ve Farsça kaleme aldığı külliyatı, hem farklı ilim dallarına dair ve klasik sayılabilecek eserlere yazdığı şerh ile haşiyelerden hem de kendi teliflerinden müteşekkildir. Felsefe, mantık ve astronomi gibi akli ilimler alanında; Arap dili, edebiyatı ve belagati gibi dille ilgili konularda; fıkıh, tefsir ve hadis gibi nakli ilimler sahasında pek çok eser kaleme alan Cürcânî’nin yazdığı hemen her eser etki uyandırmış, üzerine çalışılmış ve tartışılmıştır.
NUREDDİN MUHAMMED B. ŞERÎF EL-HÜSEYNÎ EL-CÜRCÂNÎ
Babası meşhur âlim Seyyid Şerîf Cürcânî’ye nispetle İbnü’ş-Şerîf el-Cürcânî diye de anılan oğul Cürcânî 838/1434 yılında vefat etmiştir. Hayatı hakkında yeterli bilgi bulunmayan Cürcânî’nin bazı eserlerinde babası hakkında “babam ve şeyhim” gibi ifadeler kullanması, onun en önemli hocasının Seyyid Şerîf olduğunu göstermektedir. Nureddin Cürcânî’nin felsefe ve Arap dili hakkındaki bazı kitaplara yazdığı şerhleri ve babasının yazdığı metinlerden çevirileri bulunmaktadır.
MEHMED HÂLİS EFENDİ
1259/1843 yılında Şirvan’da dünyaya gelen Mehmed Hâlis Efendi son dönem Osmanlı âlimlerindendir. Amasya ve İstanbul’da eğitim hayatını sürdüren Mehmed Hâlis Efendi bazı idari görevlerin yanı sıra, çeşitli eğitim kurumlarında Arapça ve Farsça öğretmenliği yapmıştır. Ayrıca Fatih camiinde ders veren, devletin çeşitli komisyonlarında görev yapan müellifin İstanbul müderrisliği gibi payeleri bulunmaktadır. Arapça dilbilgisi ve grameri hakkında, genel anlamda ders kitabı olarak tasarladığı eserler kaleme alan Mehmed Hâlis Efendi’nin kurumumuzca yayımlanan mantık risâlesi de bulunmaktadır.