Aristoteles’e ait mantık metinlerinin çevrilmesi ve bu metinlerin yerli kültürlerle sentezlenmesi sonucu inkişafa başlayan, giderek gelişip incelen İslam coğrafyası mantığında Ebü’l-Hasen Necmüddîn Debîrân Alî b. Ömer b. Alî el-Kâtibî’nin (ö. 675/1277) özel bir yeri vardır. Zira kendisinin birden çok mantık metni bu gelenekte önemli birer durak olmuştur. Müellifin er-Risâletü’l-Şemsiyye fi’l-Kavâ‘idi’l-Mantıkıyye adlı, kısa ve veciz eseri daha çok bir ders, giriş kitabı niteliğinde olup asırlarca medreselerde okutulurken, burada yayımlanan Câmi‘u’d-Dekâik fî Keşfi’l-Hakâ’ik eseri çok daha hacimli ve ayrıntılıdır.
Eser, klasik mantık geleneğindeki düzeni izleyerek; Mukaddime, Müfret Anlamlar, Önermeler, Kıyas, Kesin Deliller ve Kesin Olmayan İddialar bölümleri üzerinden ilerlemektedir. Fakat eseri bu gelenekte özel bir konuma oturtan özelliği şudur: Müellif sunduğu hemen bütün kuralların mantıksal kanıtlamasını yapmış, bunları geçerli önermelerden kurulu geçerli kıyas şekillerinde sunmuştur. Bu açıdan metin adeta bir üst-mantık veya mantığın mantığı niteliği taşımakla son derece özgündür. Ayrıca müellif bu eserinde, herhangi bir ilkeye, kurala kendisinden önce gelen itirazlara da yer vermiş; şayet bu itirazlara katılıyorsa gerekçesini sunmuş, katılmıyorsa söz konusu itirazları çürütmeye koyulmuştur.
Genel olarak mantık ilminin terminolojik ağırlığı, özel olarak bu eserin oldukça mufassal ve ağır oluşundan olsa gerek, buradaki yayıma kadar eserin çevirisine girişilmemiştir. Hatta eserin Arapça tahkiki de ilk defa kurumumuzca yayımlanmış olmaktadır. Böylelikle, Arapça-Türkçe çift dilli yayımlanan bu eser yalnızca Türkçe bilen okurlara değil, tüm dünyada İslam mantığıyla ilgilenen ve Arapça bilen herkese hitap edecektir.
Dört kişilik, ehil bir ekip tarafından, yıllar süren emeğin mahsulü olarak yayıma hazırlanan Câmi‘u’d-Dekâik fî Keşfi’l-Hakâ’ik tercüme ve tahkikinde; Topkapı Kütüphanesi, III. Ahmet kitaplığı, No. 3372, Süleymaniye Kütüphanesi, Carullah Efendi, No. 1351, Chester Beatty Kütüphanesi (İrlanda), No. 3577, Süleymaniye Kütüphanesi, Fatih, No. 3244 nüshaları temel alınmıştır.